دبیر جدید شورای مناطق آزاد کشور کیست؟ | شورای عالی مناطق آزاد، از سال ۶۹ تا امروز

دبیر جدید شورای مناطق آزاد حالا فردی است که دهه‌ها در این حوزه کار تخصصی کرده و با اظهارنظر‌های جنجالی و حضور در صداوسیما به عنوان کارشناس مطرح نشده است. مسرور متولد ۱۳۴۶، دارای مدرک MBA از دانشگاه شهید بهشتی تهران و فوق لیسانس مدیریت با گرایش سیستم ها است.

مسرور کیست؟

انتصاب مسرور از سوی همتی نشان از عزم دولت چهاردهم برای توسعه‌ی زیرساختی در مناطق آزاد دارد. در پیشینه‌ی حرفه‌ای او، مدیریت در منطقه آزاد انزلی، معاون اقتصادی و سرمایه‌گذاری سازمان منطقه آزاد کیش، ریاست هیات مدیره شرکت سرمایه‌گذاری و توسعه کیش، عضو هیأت مدیره شرکت خدمات گردشگری کیش، مشاور مدیرعامل در امور اقتصادی و سرمایه‌گذاری منطقه آزاد کیش، عضو هیأت مدیره شرکت آب و برق کیش، عضو هیأت مدیره مرکز توسعه تجارت کیش، ریاست کارگروه رفع موانع صادرات مناطق آزاد و ویژه اقتصادی و معاون اقتصادی و سرمایه‌گذاری و سرپرست معاونت عمرانی سازمان منطقه آزاد ماکو دیده می‌شود. همزمان با انتصاب مسرور مصاحبه‌ای نیز از اکبر ترکان -دبیر شورای عالی مناطق آزاد- بین سال‌های ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۶ در فضای مجازی دست‌به‌دست شده که از او به‌عنوان مدیری متخصص در این حوزه یاد می‌کند.

مناطق آزاد یا حیاط خلوت دولت سیزدهم؟

در دولت سیزدهم ابتدا سعید محمد -فرمانده پیشین قرارگاه خاتم‌الانبیا و از سرداران سپاه- به دبیری شورای عالی مناطق آزاد رسید. یک سال بعد در ۱۴۰۱ اما محمد از دبیری این شورا کنار گذاشته شد و این برکناری تقریبا با استعفای حجت‌الله عبدالملکی از وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی همزمان بود. حجت‌الله عبدالملکی وزیر جنجالی مرحوم سید ابراهیم رئیسی پس از یک سال وزارت به‌دلیل انتقادات گسترده به عملکردش استعفا داد. او پیش از وزارت کارشناس برنامه‌های صداوسیما بود و با اظهارنظر‌های جنجالی مثل «تولید شغل با یک میلیون» مطرح شده بود. عبدالملکی از سوی احسان خاندوزی وزیر اقتصاد به این سمت انتخاب شد و روند پیشین خود را در شورای عالی مناطق آزاد نیز ادامه داد.

شورای مناطق آزاد، از ۱۳۶۹ تا امروز

سنگ بنای شورای مناطق آزاد سال ۱۳۶۹ در شورای اقتصاد گذاشته شد. عنوان این شورا در آن مقطع «شورای عالی مناطق آزاد تجاری-صنعتی» بود. دبیرخانه شورا نیز در تابستان ۱۳۷۱ تشکیل شد و اولین دبیر آن‌را مرحوم هاشمی رفسنجانی رییس‌جمهور وقت منصوب کرد. مرتضی الویری از سال ۱۳۷۱ تا ۱۳۷۸ نخستین دبیر شورا بود. سپس قانون تشکیل و اداره مناطق ویژه اقتصادی در سال ۱۳۸۴ در مجلس تصویب شد و یک سال بعد هیات وزیران وظایف و اختیارات خود در چارچوب قانون را به این شورا واگذار کرد. پس از آن نیز آیین‌نامه اجرایی مناطق آزاد ابلاغ شد و نام شورا به «شورای عالی مناطق آزاد تجاری-صنعتی و ویژه اقتصادی» تغییر کرد. تا پایان سال ۱۳۹۵ دبیرخانه شورا زیرمجموعه نهاد ریاست‌جمهوری محسوب می‌شد. سال ۱۳۹۶ اما طبق تبصره ماده ۲۳ قانون برنامه ششم توسعه این دبیرخانه ذیل وزارت امور اقتصادی و دارایی تعریف شد و از آن پس دبیر شورا توسط وزیر امور اقتصادی و دارایی منصوب می‌شود.

همه دبیرهای شورای عالی مناطق آزاد 

حسین نصیری از سال ۱۳۷۸ تا ۱۳۸۴و حسین صادق عابدین از ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۵ و محمود صلاحی از ۱۳۸۵تا ۱۳۸۸دبیری شورای مناطق آزاد را به عهده داشتند. پس از آن محمود احمدی‌نژاد -رییس دولت دهم- که عمدتا اطرافیان و نزدیکان خود را در مسئولیت‌های حساس به کار می‌گرفت حمید بقایی را به دبیری شورای عالی مناطق آزاد منصوب کرد. این در حالی بود که بقایی در دولت نهم احمدی‌نژاد به‌عنوان رییس سازمان میراث فرهنگی و گردشگری منصوب شده بود. در دولت حسن روحانی اکبر ترکان دبیر شد و سپس مرتضی بانک در دولت دوم او از ۱۳۹۶ تا سال ۱۳۹۹ دبیر مناطق آزاد شد. حمیدرضا مومنی در یک سال پایانی دولت روحانی دبیر شورا بود و سپس سعید محمد -فرمانده سپاه- در دولت مرحوم رئیسی جایگزین او شد. حالا پس از حجت عبدالملکی، رضا مسرور به‌عنوان دبیر شورای عالی مناطق آزاد منصوب شده است.

به نظر می‌رسد او در میان فهرست بلندبالای دبیر‌های شورای عالی مناطق آزاد کارنامه دانشگاهی و حرفه‌ای مرتبط‌تری دارد. باید دید با این انتصابِ همتی، چه تغییراتی در شورای عالی مناطق آزاد در آینده نزدیک و دور رخ خواهد داد.